MLM- KDDC- P5: Có thật "làm giàu" với Amway không?

Nghe Amway “tự luận”

Amway - có thể là một cái tên lạ với nhiều người, nhưng cũng với không ít người thì đã rất quen. Xung quanh chuyện đi theo Amway kinh doanh, dư luận đang đặt khá nhiều câu hỏi về bản chất thực của nó. Câu trả lời chúng tôi xin nhường cho những người đã và đang bước chân theo Amway “làm giàu”, đeo đuổi giấc mơ thành... tỷ phú.

Buổi chiều cuối năm Nhâm Thìn, tôi chen chân theo dòng người hối hả bước vào “đại bản doanh” – trụ sở Cty Amway, số 169 – 171 Nguyễn Văn Linh, Đà Nẵng. Già trẻ có cả, nhưng chủ yếu là cánh học sinh, sinh viên, người chưa có công ăn việc làm ổn định. Cảnh giao dịch mua bán hàng liên tục diễn ra như buổi chợ phiên. Tôi ngỏ lời với một nữ sinh (sau này cô giới thiệu là sinh viên một trường y) rằng muốn tham gia mạng lưới Amway, lập tức cô bé áp sát, nhanh nhảu: “Anh muốn làm việc cho Amway à? Anh đã có người giới thiệu vào làm chưa, nếu chưa em tư vấn cho, đảm bảo thích liền”. “Chưa ai giới thiệu. Anh đang làm thị trường cho một Cty thực phẩm chuyên về đồ hộp, nhưng lương kém quá. Nghe bảo làm ở đây khá lắm nên tìm đến “– tôi đáp. Cô bé cười phấn khởi rồi nhấc điện thoại điện cho một nhà phân phối (NPP) tên Q. trong mạng lưới của mình: “Chị Q. à, có một anh muốn nhập nhóm, chị ở nhà hay ở Cty, có thể đến giới thiệu cho anh ấy được không”. Cô bé cúp máy chưa được 15 phút thì Q. xuất hiện, tiếp cận tôi cùng những tràng liến thoắng sau lời chào xã giao. Nào là: Anh đã biết gì về Amway? Anh từng đọc tài liệu gì nói về Amway chưa? Anh làm thị trường cho Cty bán hàng đồ hộp lương cao hay thấp? Tôi lắc đầu: Mới đến đây lần đầu. Chỗ Cty đang làm lương chán lắm, được 5 triệu đồng/tháng nhưng áp lực vô cùng. Nghe đến đây, Q. bắt đầu khoe mẽ, tâng bốc Amway và “nổ” về công việc của mình. Theo Q., Amway là số một về thương hiệu và rất có trách nhiệm với cán bộ, nhân viên tham gia mạng lưới. Như các ngành khác, khi đi khỏi ngành mọi quyền lợi không còn thuộc về mình, nhưng với Amway trái lại, quyền sở hữu của mình vẫn là mãi mãi. Bởi Amway luôn luôn tính doanh số vào nhóm của mình để trả thưởng. Ví như, một cây bút mua từ Amway 19.500 đồng, Cty quy đổi lại cho khách hàng 1 điểm. Cứ thế, nếu đạt doanh số 10.000 điểm (tức thứ hạng Platinum), Cty sẽ chiết khấu lại 21% số tiền bán hàng cho khách hàng tham gia mạng lưới; 7.000 điểm, được 18%; 4.000 là 15%. Bắt đầu từ trên 600 điểm sẽ trở thành NPP chính thức. Ngoài khoản hoa hồng này, nếu khách hàng mời được thêm nhiều người khác vào nhóm của mình và doanh số cả nhóm đạt 10.000 điểm (194 triệu đồng) thì mình được hưởng % từ họ lên đến hàng chục triệu.

Một NPP của Amway đang “dạy cách làm giàu” cho khách hàng.

Q. bảo, Amway áp dụng cách tính điểm này trên toàn thế giới và rất công bằng với khách hàng. Tới đây, Amway sẽ mọc lên hàng loạt siêu thị riêng và chỉ bán hàng độc quyền. Nhưng ai đó muốn mua hàng, họ phải gặp người trong mạng lưới mở thẻ mới có thể mua được. Nói về kinh doanh sản phẩm, Q. phân tích: Thông thường, Amway đầu tư 50% chi phí cho ngiên cứu, sản xuất sản phẩm, hỗ trợ kinh doanh, còn lại 50% sẽ trả lại cho NPP và người tiêu dùng, trong đó 20% là du lịch miễn phí, 30% là huê hồng cho mạng lưới bán hàng. “Lợi thế của Amway là khi khách hàng của anh đã thạo việc thì anh không cần bỏ thời gian ra chăm sóc họ nữa. Đến khi họ đạt hạng Platinum - 21%, Amway sẽ trả cho anh 4% của họ, và đó là tài sản của anh mãi mãi. Nếu một ngày đẹp trời nào đó anh không còn sống, nhưng khách hàng của anh vẫn làm việc thì khách hàng vẫn phải trích lại phần trăm cho người nhà của anh đang sống” – Q. “nổ” tưng bừng.

Đông đảo “người hâm mộ” vây lấy cha con “tỷ phú Thái” trong buổi hội thảo mới đây

tại Đà Nẵng.

Hiện nay Amway có cả trăm sản phẩm. Theo lời Q., giá sản phẩm của Amway xem qua thì thấy cao, nhưng thử rồi mới thấy hết công dụng. Như một bình rửa chén giá 190.000 đồng, nhưng có thể pha ra làm 12 bình và dùng được 10 tháng đến 1 năm. “Nếu anh có thời gian xin mời anh về nhà riêng, em sẽ cho anh thấy sản phẩm của Amway lợi hại thế nào. Còn không anh hãy nhanh chóng mua cho mình 1 bộ khởi động (tài liệu) 250.000 đồng, anh sẽ hiểu về cách kinh doanh của Amway cũng như cơ hội, cam kết của Cty. Ngoài ra, anh có thể lên mạng, vào trang Web của Amway xem 10 phút video, nhưng chỉ cần xem 5 phút đầu là hiểu hết Amway!

Ngắt lời Q., tôi hỏi: “Em đã đạt thứ hạng NPP hạng Platinum, vậy thu nhập hàng hiện tại của em thế nào?”.  Câu trả lời của Q. vẻn vẹn 3 từ: Cũng được anh! “Vậy còn hoa hồng em được hưởng từ nhóm?”. Vẫn vậy – cũng được anh. Quay qua vấn đề khác, tôi hỏi thủ tục đi làm cần những gì, Q. bảo “anh chuẩn bị cho em 3 ảnh 3x4 và 1 CMND photo là được. Mai tới đây em làm thủ tục cho”. Tưởng mời được tôi vào mạng lưới, nhiều ngày sau đó, Q. gọi liên hồi cho tôi cả vài chục lần. Khó chịu, tôi phải nhờ một đồng nghiệp trả lời máy rằng: “Số điện thoại này cơ quan CA đang tạm giữ để điều tra một vụ việc, xin cô không được làm phiền” mới được Q. buông thả...

 

Biểu đồ thể hiện lợi nhuận và hoa hồng trong hệ thống Amway.

 Na ná như cách “tự luận” của NPP Q., cuối tháng 1-2013 vừa rồi, hàng ngàn người đã dẫm đạp lên nhau để được tham dự buổi hội thảo nghe “tỷ phú” người Thái Lan Wanchai Rungpuwapat vẽ cho “cơ hội làm giàu” tại nhà hàng tiệc cưới Minh Châu (456-458 Nguyễn Tri Phương, Q.  Hải Châu). Với những câu “nổ” banh xác pháo đại khái như: Bạn hãy chăm chỉ vài năm sẽ có thể ngồi chơi hưởng thụ cả đời. Bổng lộc bạn làm ra còn được truyền lại cho đời con, đời cháu và bạn sẽ được tôn vinh như những ngôi sao, được hưởng các chuyến du lịch nước ngoài cao cấp miễn phí..., “tỷ phú Thái” đã làm nao lòng bao “người hâm mộ”.

Sự kiện này diễn ra trước Tết Quý Tỵ nên thu hút sự quan tâm của nhiều người đang muốn làm thêm. 19 giờ 30 mới diễn ra, nhưng trước đó 2 tiếng đồng hồ, dòng người đã chen nhau chi 20.000 đồng mua bằng được tấm “vé mời” vào tham dự. Từ học sinh đến sinh viên, cử nhân thất nghiệp đến công nhân, công chức, giáo viên đều có. Vì sự hấp dẫn từ cơ hội làm giàu... dễ như trở bàn tay, họ đã tìm đến. Tất nhiên, trong đám đông ấy còn có vô số những NPP, “nhà bảo trợ” từng được Amway “xếp hạng”. Họ đến đây để lôi kéo những thành viên mới tham gia vào nhóm của mình với mong muốn sẽ được hưởng % nếu họ “kinh doanh tốt”.

Nhờ lời phiên dịch của MC, “tỷ phú Thái” và cậu con trai 23 tuổi của ông - “To Ny” đã thay nhau “nổ” về triết lý sống, cách kiếm tiền từ việc đầu quân cho Amway. Khởi đầu, ông Wanchai kể về cuộc đời khó khăn thời niên thiếu của mình, từ tham gia kinh doanh sản phẩm đóng gói tương ớt, tăm xỉa răng... và nhanh chóng trở thành “tỷ phú” dễ như ăn kem chỉ sau 10 năm tham gia Amway tại Thái Lan. Tiếp lời, cậu con To Ny cũng khiến đám đông “sung sướng”: Cuộc đời tôi thật hạnh phúc vì sinh ra đã được bố mẹ chuẩn bị sẵn sàng mọi thứ. Tôi sống trong giàu sang, muốn có gì được nấy. Lên 3 tuổi tôi được đi du lịch bằng ghế hạng thương gia của máy bay và sau này thích đi du lịch ở đâu thì đi. Noi gương bố mẹ, tôi cũng đã thành công từ Amway. “Mấy chục năm qua, tôi chưa hề phải ngồi xe buýt. Chỉ đến khi qua Việt Nam tôi mới phải ngồi lên xe máy mà thôi các bạn ạ. Ở nhà, cứ mỗi lần cúp điện, không có máy lạnh, mẹ tôi lập tức bảo thu xếp hành lý rời nhà qua khách sạn ngủ...”. (!?)

Chỉ là tham vọng!

Vẽ ra viễn cảnh ngồi mát ăn bát vàng, tất cả những người “quản lý”, NPP làm việc cho Amway khắp nơi đều cố khuyên khách hàng của mình hãy đem lòng yêu thương chia sẻ, mang cơ hội tặng cho người thân lợi nhuận “khổng lồ” bằng việc thuyết phục họ tham gia vào Amway. Nhưng họ được gì, người thân, bạn bè, khách hàng của họ có giàu lên? Tất cả quá mơ hồ…

Như một phiên bản của cha con “tỷ phú Thái”, NPP Q. cùng nhiều NPP có “vị trí cao” khác trong bảng “xếp hạng” danh hiệu Amway chúng tôi từng tiếp xúc đều khuếch trương sự vĩ đại của tập đoàn này. Rằng không chỉ nhận được lợi ích bằng vật chất, mà khi tham gia mạng lưới Amway mọi người còn được hứa hẹn bằng những chuyến du lịch miễn phí theo tiêu chuẩn “5 sao”, hay đi trên đường bộ có cả cảnh sát…dẫn đường (!) Lê T. (35 tuổi) – là “diễn giả”, “thuyết trình” cho những khóa đào tạo của Amway tại Đà Nẵng tự tin: “Tôi từng làm việc cho UBND một quận ở Đà Nẵng cả hơn 10 năm, nhưng nhìn lại chẳng thấy được gì. Từ khi bỏ việc tham gia kinh doanh cùng Amway, đến nay mới 2 năm tôi đã đạt thứ hạng Platinum, thu nhập mỗi tháng 24 triệu đồng. Chưa kể nếu giúp được 3-5 người dưới mình lên Platinum, lợi nhuận và hoa hồng tôi hưởng từ họ thêm hàng chục triệu nữa (!?).

Sự “thành công” của các NPP này có hay không, chỉ bản thân họ biết chứ chưa ai kiểm chứng. Chuyện Amway Đà Nẵng giới thiệu cha con “tỷ phú Thái” cũng vậy, hư thực mấy ai hay. Thực tế, chúng tôi thử tìm trên Google với những cụm từ như: “Tỷ phú Thái Lan Wanchai Rungpuwapat”, “Wanchai Rungpuwapat kinh doanh Amway” “Wanchai Rungpuwapat + Amway"... đều không thấy kết quả nào. Hay trong bảng xếp hạng 40 người giàu nhất ở Thái Lan có tài sản từ 85 triệu USD trở lên do tạp chí Forbes bình chọn chưa từng xuất hiện tên này.

Riêng chút thông tin ít ỏi trên các trang web Thái Lan mang tên SriThai, cái Cty đóng gói tăm xỉa xăng, tương ớt của gia đình ông Rungpuwapat quy mô cũng bé tí với vốn đăng ký 5 triệu baht. Vậy nhưng, sau những lời “nổ như pháo” của ông, cả ngàn người đều gật đầu ngưỡng mộ, tin ông như điếu đổ. Trong câu chuyện làm giàu của mình, “tỷ phú Thái” kể rằng, trước đây khi chưa biết Amway, vợ chồng ông đi máy bay luôn sợ máy bay rơi nên không dám đi chung vì lỡ tai nạn xảy ra, không còn người lo cho con cái. Còn đã làm cho Amway và xây dựng được mạng lưới rồi, dù có thế nào cuộc sống vật chất của con cháu suốt đời vẫn huy hoàng!

“Platinum” Lê T. cũng không khác, cậu viện dẫn: Nhiều người đang là cương vị trưởng phòng của một Cty nào đó, nếu có rủi ro xảy ra, chức vụ không còn thì cuộc sống khó khăn ngay. Ngược lại, làm cho Amway, trong vòng 2-3 năm nếu xây dựng được mạng lưới khoảng 1.000 người tiêu dùng, người đó sẽ yên tâm ngồi một chỗ hưởng thụ cả đời từ huê hồng của mạng lưới mình đã gây dựng (lên đến 21% doanh số). Và khi chết đi, khoản huê hồng này còn kế thừa được cho đời con, đời cháu, đời chắt...(!).

Nếu nhìn cách “tuyển quân” của Amway so với các Cty kinh doanh hàng đa cấp khác từng hoạt động và “tháo chạy” ở Việt Nam đúng là có chút khác biệt. Khác ở chỗ, Amway không buộc người tham gia mạng lưới phải ký quỹ hoặc mua hàng trước khi tìm được khách. Có điều, ai đó muốn tham gia mạng lưới Amway đều phải mua một bộ tài liệu giới thiệu về Amway với giá 250.000 đồng. Ngoài ra, ai đó muốn mua thêm nhiều tài liệu khác để bổ sung “kiến thức” bán hàng cho mình như tài liệu cẩm nang, tờ rơi, CD, VCD, ĐV… đều được Amway bán cho với giá tổng cộng lên đến hàng trăm ngàn đồng. Nhân viên Amway luôn có câu “dụ” rằng: Mất 250.000 đồng  không nghèo được, có chừng đó cũng không giàu. Hãy thử một lần, “may mắn” thành công coi như cuộc đời được thay đổi.

Nói là không buộc, nhưng bất kỳ ai giới thiệu người tham gia mạng lưới luôn khuyên người đó hãy mua những món hàng để được hưởng %. Cụ thể, nếu mua sản phẩm giá 500.000 đồng, khách hàng sẽ được Amway chiết khấu 15% sau đó bán lại cho người khác lấy lời phần chiết khấu này. Tất nhiên để tham gia, bạn phải mua hàng, bởi để thuyết phục khách phải có mẫu sản phẩm và bỏ tiền túi ra mua trước. Thú thật, các mặt hàng của Amway chất lượng cao đến mấy chưa biết, chứ giá thì cao ngất ngưởng. Điển hình, một số loại sữa rửa mặt dưỡng ẩm da của một số hãng khác loại 135ml bán tại siêu thị hay thị trường chỉ từ 100-150.000 đồng thì mặt hàng của Amway bán 580.000 đồng; kem làm sáng da tự nhiên giá 890.000 đồng, trong khi mua các hãng khác chỉ chừng 150-200.000 đồng. Nhỏ tiền hơn như nước rửa chén siêu thị bán 15-35.000 đồng thì Amway bán 165.000 đồng; ống lăn khử mùi giá của Amway 146.000 đồng, trong khi siêu thị chỉ vài chục ngàn… Lỡ bỏ tiền mua tài liệu và sản phẩm của Amway để kinh doanh vài tháng nhưng bể nợ, một sinh viên than thở: “Hết ngày này qua tháng nọ, em mang hàng đi bán khắp nơi, từ người lạ đến người thân nhưng chẳng ai mua, cuối cùng phải tự dùng. Tốn xăng đã đành, việc học hành cũng dở dang, cuối cùng đành rút lui”.

Trước thực tế sinh viên kéo nhau đi bán hàng mong làm giàu từ Amway, một trường Y ở Đà Nẵng khi hay biết đã phải tổ chức quán triệt học trò của trường mình từng lớp, thậm chí buộc cam kết, bằng không sẽ kỷ luật, buộc thôi học nếu vi phạm. Lý do là, khi bước vào vòng xoáy, việc học tập của sinh viên trở nên chểnh mảng, lơ là, thậm chí nhiều người dùng tiền của cha mẹ cho đóng học phí để nhập hàng, tiêu thụ sản phẩm cho Amway nhưng không bán được dẫn đến vay mượn, nợ nần.

Như khởi đầu bài viết, chúng tôi không gán đặt rằng Amway lừa đảo, nhưng cứ xem tất cả những kết quả tìm kiếm ở các diễn đàn trên mạng, vô số ý kiến  chỉ trích hình thức bán hàng đa cấp như Amway, bên cạnh thiểu số “bênh vực”. Một phần ý kiến cho rằng, bạn bè, người thân của mình tham gia kinh doanh Amway đều mất hết thời gian dành cho gia đình, học tập, suốt ngày chỉ đi nghe hội thảo, gặp khách hàng từ sáng tới khuya nhưng kết quả thu về chẳng đáng là bao.

Phần ý kiến khác thì phân tích, nếu thực sự NPP được hưởng mức % như Amway đưa ra thì người thiệt thòi nhất chính là người đã mua sản phẩm của Amway sử dụng với giá cao ngất ngưởng, còn chất lượng rất khó đối chứng. Họ là ai? Chính là người thân, bạn bè, đồng nghiệp của mình. Tóm lại, khi tham gia bán hàng cho Amway, chính mình đang “móc túi” tiền của họ bỏ vào túi mình một phần, còn lại là làm giàu cho nhà cung cấp. Thế nên, việc lôi kéo người khác vào mạng lưới kinh doanh hàng đa cấp không thể nói là sự chia sẻ, yêu thương, tạo cơ hội đổi đời hay thành tỷ phú. Đó là ghi nhận của chúng tôi. Còn những người đã và đang theo chân Amway, quyền tự quyết vẫn thuộc về chính họ.

Công Hạnh (http://cadn.com.vn)