Sharing economy (kinh tế chia sẻ) là một mô hình mà người tiêu dùng có thể chia sẻ, tận dụng các nguồn lực dư thừa của nhau như nhà cửa, xe cộ, vật dụng thay vì phải
mua sắm, sở hữu tài sản mới.
Mô hình này được xem là giải pháp cho các vấn đề như tiêu dùng quá mức, phân phối tài nguyên không hiệu quả và ô nhiễm môi trường. Khái niệm này có nguồn góc từ Mỹ, khi mà nền kinh tế Mỹ rơi vào khủng hoảng, người dân nhận ra phải thay đổi cách tiêu dùng để thỏa mãn nhu cầu của mình. Năm 2013, Forbes ước tính, thu nhập chảy vào túi những người tiêu dùng thông qua nền kinh tế chia sẻ là 3.5 tỷ USD, tăng hơn 25% so với năm trước.
Trên toàn cầu, các
doanh nghiệp dựa trên mô hình kinh tế chia sẻ đã đạt những thành công đáng kể, và đồng thời cũng đang gây rất nhiều tranh cãi.
Uber, một ứng dụng cung cấp dịch vụ đi chung, tháng trước đã đạt được mức định giá rất ngoạn mục là 18,2 tỷ USD, nhưng đã gây ra một cuộc bạo loạn trên khắp châu Âu từ ngày 11/6 được khởi xướng bởi các tài xế taxi, những người cảm thấy thu nhập đang bị đe dọa.
Hay
AirBnB, kẻ tiên phong tiêu biểu và minh chứng cho thành công của xu hướng này, đã được định giá hơn 10 tỷ USD, nhưng cũng đã đụng chạm đến luật pháp chính quyền địa phương về vấn về cho thuê ngắn hạn
Đa phần ở các mô hình này, trang web chỉ đóng vai trò là cầu nối thông tin, xác nhận danh tính của người mua và bán (qua các phương thức như
Facebook, số điện thoại, email, bình luận chia sẻ…), giữ tiền cọc của giao dịch và chuyển tiền sau khi giao dịch đã được xác nhận hoàn thành bởi hai bên.
Vấn đề lớn nhất trong mô hình này chính là vấn đề xác nhận danh tính, đảm bảo giao dịch được hoàn thành cho cả hai bên. Airbnb giải quyết vấn đề xác nhận danh tính thông qua Facebook, điện thoại, ảnh chụp…và phản hồi đến từ những người khách đã sử dụng dịch vụ trước. Thời kì đầu, Airbnb sẵn sàng chi 5USD giảm giá cho lần giao dịch tiếp theo với mỗi nhận xét được viết. Phản hồi không chỉ đến từ người thuê nhà mà còn đến từ người cho thuê để đảm bảo tính công bằng cho cả hai. Với vấn đề đảm bảo giao dịch, tiền chỉ được chuyển khoản sau thời gian cho thuê và cả hai bên không có bất kì một khiếu nại gì.
Thị trường hứa hẹn cho startups ?
Sự thành công của mô hình được góp phần từ văn hóa chia sẻ của nước ngoài cũng như cơ sở hạ tầng có nhiều điều kiện thuận lợi như tỉ lệ tội phạm thấp, hệ thống quản lý của chính phủ tốt, pháp luật chặt chẽ…Đó cũng là lý do tại sao mô hình này dù đã
phát triển khá lâu tại Mỹ nhưng lại không phổ biến và được ưa chuộng tại
startup các nước châu Á vốn dĩ không có hệ thống quản lý luật pháp, xã hội tốt như Mỹ, châu Âu.
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây đã có khá nhiều startup khai thác mô hình này trong lĩnh vực
du lịch. Đặc điểm chung của các startups này là đều hướng đến đối tượng khách nước ngoài và có ý định vươn ra thị trường quốc tế chứ không bó hẹp trong nước, đó cũng là lý do mà tại sao mô hình này lại tập trung nhiều ở lĩnh vực du lịch bởi tính quốc tế của nó.
Với mật độ dân số cao và sự phát triển của các startup công nghệ, Singapore là một trung tâm để thử nghiệm và cải tiến các ý tưởng mô hình kinh tế chia sẻ. iCarsClub, một ứng dụng chia sẻ xe hơi theo địa điểm, vào đầu tháng 6 đã tăng thêm 10 triệu USD trong vòng đầu tư series A, chỉ sau hai năm bắt đầu hoạt động tại Singapore và gần một năm sau khi mở rộng sang Trung Quốc dưới cái tên PPZuche.
Một startup đầy hứa hẹn khác là Roomorama, cung cấp dịch vụ thuê nhà chung như Airbnb. Với gốc là từ New York, Roomorama với 2,1 triệu trong quỹ đầu tư mạo hiểm, đã xâm nhập vào thị trường châu u và châu Mỹ bằng việc thu mua một startup có mô hình tương tự tại Pháp.
Tripid đã đưa việc đi chung xe lên tầm cao mới bằng cách chuyển người dùng của mình thành một
cộng đồng các tài xế và hành khách. Họ có thể lựa chọn chia sẻ chuyến đi của mình với người để tiết kiệm chi phí, hoặc chọn trở thành tài xế cho người khác để kiểm thêm tiền xăng xe chi phí.
Ngoài ra còn có Magpalitan.com, tạo điều kiện cho việc cho thuê và đổi đồ các vât dụng cá nhân từ đồ đạc, quần áo đến các xe cộ, cũng như các dịch vụ giữ trẻ và sửa chữa bảo trì máy tính.
Triip.me đã biến những người địa phương bình thường thành một hướng dẫn viên du lịch nghiệp dư.
Triip.me cho phép bất kì ai cũng có thể tạo một gói du lịch, đưa lên và bán cho khách du lịch trên trang web hoặc ứng dụng trên
iPhone. Sản phẩm này cũng đã cho ra đời Wiki Triip, nơi tổng hợp thông tin
trực tuyến về các điểm đến phong phú của Việt Nam vào một ứng dụng di động.
PlateCuluture cho phép người dùng kiếm người lạ dùng chung bữa tối nấu tại nhà. Những chủ nhà chỉ phải đưa liệt kê nhà bếp và các món trong bữa tối của mình lên trang web. PlateCuluture đi theo thành công của các trang web rất nổi tiếng ở Mỹ như Meal Sharing.
Khi bạn lo lắng về các phương tiện di chuyển công cộng trong nước, thì các ứng dụng đi chung xe đã cung cấp một sự lựa chọn mới. MyTeksi là một startup đang phát triển, được truyền cảm hứng từ những ý tưởng ứng dụng đi chung như Uber. Startup này đã nhận được 15 triệu USD đầu từ từ quỹ đầu tư GGV của
thung lũng Silicon và dùng số tiền đầu tư để tiếp tục mở rộng thị trường. Cho đến nay, MyTeksi đang hoạt động tại Singapore, Philippines, Thái Lan và Việt Nam, với hơn 20,000 tài xế hoạt động ổn định. Những đối thủ khác của MyTeksi bao gồm TaxiMonger, cũng đang ra mắt dịch vụ ở Singapore và Malaysia.
Các công ty toàn cầu đang xâm nhập vào thị trường Đông Nam Á
Trong khi kinh tế chia sẻ tại châu Á chỉ mởi bắt rễ hình thành, những thương hiệu thành công toàn cầu đang để mắt đến Đông Nam Á như một thị trường đầy hấp dẫn. Tháng 6 vừa rồi, Uber đã ra mắt dịch vụ tại Việt Nam và Jakarta, và vài người khách hàng đầu tiên của Uber là những người nổi tiếng có ảnh hưởng trong nước.
Bên cạnh đó, có Withlocals, là một startup của Hà Lan, nhưng nó tập trung vào việc kết nối người dân địa phương châu Á với những khách du lịch với mục tiêu là tạo những trải nghiệm như người bản địa tại đất nước châu Á.
AirBnB đang mở rộng sang các quốc gia như Thái Lan, Malaysia, Singapore và Việt Nam. Dịch vụ Khu lân cận của nó đang có mặt tại Bangkok, cho phép du khách tìm kiếm các địa điểm hấp dẫn tại thành phố và sau đó chọn những phòng cho thuê có gần các điểm này.
Rocket
Internet cũng đang chạy một dịch vụ cho thuê phòng tương tự gọi là Wimdu, cung cấp nơi tạm trú ở các nước từ Indonesia đến Philiphines
Liên quan đến Uber, AirBnB và thị trường kinh tế chia sẻ hứa hẹn tại Đông Nam Á
Thuê phòng ngắn hạn - dịch vụ hấp dẫn cho dân du lịch
Action.vn - Khi mà một cơn sóng các trang web du lịch mới đổ bộ vào thị trường du lịch trực tuyến, sử dụng các yếu tố mạng xã hội để cạnh tranh với nhau thì hai trang web du lịch truyền thống tập trung vào mảng cho thuê nơi ...
Airbnb, RelayRides, SnapGoods và bài học về sức mạnh của nền kinh tế chia sẻ
Trên mạng Internet, bất kỳ thứ gì cũng có thể được thuê. Thị trường cho thuê đã có qui mô lên tới 26 tỷ USD. 40.000 người đã có được chỗ ở nhờ dịch vụ cung cấp 250.000 phòng ở 30.000 thành phố tại 192 nước. Chọn phòng và ...
Nhận đầu tư khủng: Uber 1.2 tỷ USD, Grabtaxi 250 triệu USD
Theo thông tin mới công bố trên TechCrunch, Uber vừa gọi vốn thành công thêm 1,2 tỷ USD và được định giá ở mức 40 tỷ USD. Nguồn kinh phí sẽ dùng để mở rộng thị phần Uber tại châu Á, điều mà Uber đang thực hiện tại khu vực ...
Internet Việt Nam đứng trong top 3 khu vực Đông Nam Á
Sử dụng Internet dễ dàng và thuận lợi mọi lúc mọi nơi, có đầy đủ công nghệ từ mạng 3G đến vệ tinh, cáp quang với giá cước rẻ, mật độ sử dụng Internet cao, có những mạng xã hội nội hàng triệu thành viên... là những minh chứng rõ ...
Có thể đánh thuế Google và Facebook được không?
Mấy ngày gần đây, trên một số tờ báo và diễn đàn mạng được hâm nóng bởi thông tin các trang mạng xã hội lớn như Google và Facebook kiếm được nhiều tiền từ hoạt động quảng cáo của các doanh nghiệp tại Việt Nam. Trong khi ...
4 loại dịch vụ CNTT sẽ phải xin cấp phép
Theo dự thảo Nghị định về Dịch vụ CNTT đang được Bộ TT&TT lấy ý kiến cộng đồng, trong số 54 loại dịch vụ CNTT, sẽ có 4 loại dịch vụ CNTT phải có giấy phép của Bộ TT&TT mới được phép cung cấp dịch vụ. Cụ thể gồm: dịch ...
Triip.me - Startup Việt muốn mang trải nghiệm du lịch độc đáo ra thế giới
Action.vn - "Triip.me tin rằng mỗi người khi đi du lịch không chỉ để ngắm cảnh, thưởng thức món ăn ngon...Mà còn là tìm kiếm một câu trả lời cho chính bản thân hay câu chuyện về vùng đất mà mình đến." Các sản phẩm công nghệ của Việt ...
MobiVi’ - Khác biệt để thành công
Trở về Việt Nam cách đây 4 năm với nguyện vọng tham gia xây dựng những giá trị mới cho cộng đồng, ông Dung Tấn Trung, Việt kiều Mỹ bắt tay vào xây dựng Công ty cổ phần hỗ trợ dịch vụ thanh toán Việt Phú, với thương hiệu MobiVi' ...